ჩინეთის სახალხო რეპუბლიკის პრეზიდენტსა და აშშ-ის პრეზიდენტს შორის სატელეფონო საუბარი შედგა. სი ძინპინმა და ჯო ბაიდენმა თანამშრონლობასთან დაკავშირებით აზრები გაცვალეს და აღნიშნეს, რომ ურთიერთობაში „წითელი ხაზები“ არ უნდა გადაიკვეთოს.
პრეზიდენტმა სი ძინპინმა აღნიშნა, რომ გასული წლის ნოემბერში პრეზიდენტ ბაიდენთან მისმა შეხვედრამ სან-ფრანცისკოს მომავალზე ორიენტირებული სან-ფრანცისკოს ხედვა გახსნა. მისი თქმით, ჩინეთ-აშშ-ის ურთიერთობები სტაბილიზაციას იწყებს და ამას მიესალმება როგორც საზოგადოებები, ასევე საერთაშორისო თანამეგობრობა. მეორე მხრივ, ურთიერთობის უარყოფითი ფაქტორებიც იზრდებოდა და ეს ორივე მხრიდან ყურადღებას მოითხოვს.
პრეზიდენტმა სი ძინპინმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ სტრატეგიული აღქმის საკითხი ყოველთვის ფუნდამენტურია ჩინეთი-აშშ-სთვის.
„ორმა დიდმა ქვეყანამ, როგორიცაა ჩინეთი და შეერთებული შტატები, არ უნდა გაწყვიტოს კავშირები ან ზურგი აქციონ ერთმანეთს, მით უმეტეს, კონფლიქტში ან დაპირისპირებაში გადავიდნენ. ორმა ქვეყანამ პატივი უნდა სცეს ერთმანეთს, თანაარსებობდეს მშვიდობიანად და აწარმოოს მომგებიანი თანამშრომლობა. ურთიერთობა უნდა გააგრძელოს წინსვლა სტაბილურად, ჯანსაღ და მდგრადი გზით, ვიდრე უკან წასულიყო“ – აღნოშნა სი ძინპინმა და ხაზი გაუსვა სამ ძირითად პრინციპს, რომლებიც უნდა ხელმძღვანელობდეს ჩინეთ-აშშ-ის ურთიერთობები 2024 წელს.
„პირველ რიგში, მშვიდობა უნდა დაფასდეს. ორმა მხარემ ურთიერთობის ქვეშ უნდა დააყენოს არანაირი კონფლიქტი და დაპირისპირება და გააგრძელოს ურთიერთობის პოზიტიური პერსპექტივის გაძლიერება. მეორე, სტაბილურობა უნდა იყოს პრიორიტეტული. ორმა მხარემ თავი უნდა შეიკავოს ურთიერთობის უკან დახევისგან, ინციდენტის პროვოცირებისგან ან ხაზის გადაკვეთისგან, რათა შეინარჩუნოს ურთიერთობის საერთო სტაბილურობა.
მესამე, სანდოობა უნდა იყოს დაცული. ორივე მხარემ უნდა დაიცვან თავიანთი ვალდებულებები ერთმანეთის წინაშე მოქმედებით და სან-ფრანცისკოს ხედვა რეალობად აქციონ. მათ უნდა გააძლიერონ დიალოგი ურთიერთპატივისცემის გზით, მართონ განსხვავებები გონივრულად, განავითარონ თანამშრომლობა ორმხრივი სარგებლის სულისკვეთებით და გააძლიერონ კოორდინაცია საერთაშორისო საქმეებზე პასუხისმგებლობით“ -აღნიშნა სი ძინპინმა.
საუბრის მიღმა არც ტაივანის საკითხი დარჩენილა. პრეზიდენტმა სი ძინპინმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ტაივანის საკითხი არის პირველი წითელი ხაზი, რომელიც არ უნდა გადალახოს ჩინეთ-აშშ-ის ურთიერთობები.
„ტაივანის დამოუკიდებლობის“ სეპარატისტული ქმედებებისა და მათი გარე წახალისებისა და მხარდაჭერის პირობებში, ჩინეთი არ აპირებს თვალის დახუჭვას“ – აღნიშნა მან და მოუწოდა ამერიკულ მხარეს, გადაექცია პრეზიდენტ ბაიდენის ვალდებულება „ტაივანის დამოუკიდებლობის“ არ მხარდაჭერის შესახებ კონკრეტულ ქმედებებად.
„ეს არ არის „რისკებისგან თავის დაღწევა“, არამედ რისკების შექმნა. თუ შეერთებული შტატების მხარე მზად არის იძიოს ორმხრივად მომგებიანი თანამშრომლობა და გაიზიაროს ჩინეთის განვითარების დივიდენდები, ის ყოველთვის ღიად იპოვის ჩინეთის კარს; მაგრამ თუ ის მტკიცედ დგას ჩინეთის მაღალტექნოლოგიური განვითარების შეკავებაზე და ჩინეთს ჩამოართმევს განვითარების ლეგიტიმურ უფლებას, ჩინეთი არ აპირებს დაჯდეს და უყუროს“ – აღნიშნა სი ძინპინმა.
პრეზიდენტებმა ასევე ისაუბრეს უკრაინის კრიზისზე, კორეის ნახევარკუნძულზე არსებულ ვითარებაზე და სხვა საკითხებზე.
მხარეები შეთანხმდნენ, რომ დარჩნენ კომუნიკაციაში და დაავალეს თავიანთ გუნდებს სან-ფრანცისკოს ხედვის შესრულება, მათ შორის დიპლომატიური, ეკონომიკური, ფინანსური, კომერციული და სხვა საკითხებზე საკონსულტაციო მექანიზმების გაღრმავება, აგრეთვე კომუნიკაცია 1000-დან მილიონამდე, დიალოგის წარმართვა. ასევე, თანამშრომლობა ისეთ სფეროებში, როგორიცაა ნარკოტიკების წინააღმდეგ ბრძოლა, ხელოვნური ინტელექტი და კლიმატზე რეაგირება, შემდგომი ნაბიჯების გადადგმა ადამიანთა შორის გაცვლის გაფართოების მიზნით და კომუნიკაციის გაღრმავება საერთაშორისო და რეგიონულ საკითხებზე.
ჩინეთის მხარე მიესალმა ფინანსთა მდივნის ჯანეტ იელენისა და სახელმწიფო მდივნის ანტონი ბლინკენის ვიზიტებს ჩინეთში უახლოეს მომავალში.
